Gökhan Zan'ın adaylığı "kitaba" sığar mı?

TİP'in Hatay Büyükşehir Belediye Başkan Adayı olarak Gökhan Zan'ı açıklamasının ardından Türkiye solunun bir kısmından "kabaca", "kitaba sığmaz" şeklinde özetlenebilecek bir itiraz yükseldi. Peki bu itiraz ne kadar haklı? 

Gökhan Zan'ın adaylığı üzerine "sağ sapma" ve "popülizm" gibi kavramlar üzerinden yapılan eleştiri, suçlama ve tartışmalar, bu kavramların yerli yerine koyularak açıklanması ihtiyacını ortaya çıkarmaktadır. 

SAĞ SAPMA VE GÖKHAN ZAN

"Sağ sapma" kavramı, "kabaca", sosyalist bir partinin devrimci düşünce, söylem ve pratiği terk etmesiyle başlayan ve partinin siyasal ve örgütsel işleyişinde sağ unsurların belirleyici olmasına varan bir süreçtir. 

Bu tariften hareketle Gökhan Zan'ın TİP'ten aday olması "sağ sapma" kapsamına girmemektedir. 

Evet, "son tahlilde" Gökhan Zan, sol/sosyalist bir geçmişe sahip değildir. Evet, Gökhan Zan, MHP'nin "iç hesaplaşması"ndan doğan ve örgütsel tabanı eski MHP kadrolarına dayanan İYİ Parti'den milletvekili adayı olmuş ve seçilememiş birisidir. 

Bu noktada Gökhan Zan'ın ne kadar "İYİ Partili" olduğunu anlamak için İYİ Parti'den adaylığının kendi isteğiyle olmadığını, Meral Akşener'in ısrarlı tavrıyla ikna ettiği eşi Müge Uzun'un isteğiyle adaylığı kabul ettiği yönündeki açıklamasını hatırlamakta fayda var.

Hakeza Gökhan Zan'ın istifa ederken yaptığı açıklama da bu noktada kritiktir. 

Gökhan Zan, 27 Aralık 2023 tarihinde yaptığı açıklamada, "Bilindiği üzere siyasete girme nedenim Hatay'a destek olabilmek, deprem gibi ağır bir felaketin ardından Hataylı kardeşlerimin sesini Meclis'te duyurabilmekten ibaretti. Gelinen noktada siyaset arenasında bunun pek de mümkün olmadığını görmemden hareketle İyi Parti'den istifa ediyorum" ifadelerini kullanmıştır. (1) 

Gökhan Zan'ın, 14 Mayıs 2023 Milletvekilliği Genel Seçimleri'nden sonra İYİ Parti ya da başka bir siyasi parti ile örgütsel ve siyasal düzeyde devamlı ve görünür bir ilişki içerisinde olmaması da bu açıklamanın doğruluğunu ortaya koymaktadır. 

Üstelik Gökhan Zan, 11 Ocak 2024 tarihinde Fox TV canlı yayınında yaptığı açıklamada, İYİ Parti'deki güç savaşının ardından kurulan ve Türkiye'de sağ popülizmin kitabını yazdığı konusunda solun bütün yelpazesinin fikir birliği içinde olduğu Zafer Partisi'nin Genel Başkanı Ümit Özdağ'ın kendisine Hatay Büyükşehir Belediye Başkanı Adaylığı teklif ettiğini söylemişti. (2) 

Bu açıklamalar ve gelişmeler ışığında söyleyebiliriz ki Gökhan Zan, "İdeal sosyalist devrimci kadro" olmasa da sağ siyasetten umudunu kesmiş ve kurtuluş yolunun halkla beraber halk için mücadele eden siyasetten geçtiğinin bilincine varmış bir insandır. 

POPÜLİZM VE GÖKHAN ZAN

Popülizm ise farklı çeşitleri olmakla birlikte yine "kabaca" popüler kavram ve söylemleri siyasi bağlamı olmadan ve derinlikli bir siyasi programdan yoksun bir biçimde kullanma ve siyaseti saf propaganda söylemine indirgemektir. 

TİP'e "atfedilebilecek" popülizm türü olan "sol popülizm" ise yine "kabaca" sol siyasetin gündem edinebileceği konuları sınıf siyasetinden bağımsız popüler söylemlerle dile getirme ve somut siyasal çözümler üretmemektir. 

Gökhan Zan'ın adaylık konuşmasında yer alan, "Hatay'dan Asi Nehri geçer ama rantı geçirmem, imar affını geçirmem, adam kayırmacılığı da hiç geçirmem" sözleri net bir şekilde sermayenin emekçi halkın doğasına yönelik saldırılarına ve sermaye siyaseti tarzına cepheden karşı çıkan bir siyasi hattı ortaya koymaktadır.(3)

TİP, SOSYALİST BİR ADAY BULAMADI MI? 

İşte bu soru, "zurnanın zırt dediği yer"dir. 

Burada hatırlanması gereken nokta TİP'in "alameti farikası"(ayırıcı işaret) olan siyaset tarzıdır. TİP'in kurucu kadroları "sadece solculara siyaset yapan" ve "sadece solcuları örgütleyen" siyaset tarzını redderek kendi "farkını" ortaya koymuştur. 

Haziran Direnişi'nin bağrında filizlenen ve daha sonra kendi teorik, siyasi ve örgütsel biçimini kazanan bu tarz kendisini "bu sefer şansımızı yoksul emekçiden yana kullanacağız" diyerek ifade etmiş ve o "yoksul emekçi"yi "kendi" hak mücadelesinin "öznesi" haline getirmeyi hedef edinmiştir. 

Uzun lafın kısası TİP, siyaseti "bir zümre için" değil, "yoksul emekçi halk" için yapan bir partidir. 

TİP ADAYINI NEYE GÖRE BELİRLER? 

Burada sorulması gereken çok önemli iki soru bulunmaktadır. 

1)TİP neden seçimlere girer? 

TİP seçimlere, siyaseten rotasını çevirdiği yoksul emekçi halkın çıkarlarının seçim zemininde de savunulmasını ve emekçi halkın "yalnız ve mahzun" bırakılmasını engellemek için girer. 

2)TİP, adaylarını neye göre belirler? 

TİP adaylarını, hak mücadelesine verdiği emekle o mücadelenin sözcüsü, sembolü olmuş insanların bu temsiliyetini siyaset zemininde sürdürebilmesine göre belirler. 

Eğer, "Bizleri kurtacak olan kendi kollarımızdır" ise Gökhan Zan, Hatay halkı için "kollarını" ve elinden gelen her şeyi seferber etmiş ve Hatay halkının "sesi" olmuştur. (4) 

 

Yani Gökhan Zan'ın adaylığı gayet "kitaba uygun"dur

(1) https://www.trthaber.com/haber/gundem/gokhan-zan-iyi-partiden-istifa-etti-824331.html#:~:text=%22Bilindi%C4%9Fi%20%C3%BCzere%20siyasete%20girme%20nedenim,den%20istifa%20ediyorum%22%20a%C3%A7%C4%B1klamas%C4%B1n%C4%B1%20yapt%C4%B1.

(2) https://www.cumhuriyet.com.tr/siyaset/iyi-partiden-istifa-eden-gokhan-zana-hatay-teklifi-ismail-2161885

(3) https://www.ilerihaber.org/icerik/tip-acikladi-hatay-ittifakinin-buyuksehir-baskan-adayi-gokhan-zan-oldu-160856

4) Enternasyonal Marşı

Soner Bahadır